این موضوع پرسشی را بر می انگیزد.

اگر جرم همه ستارگان در آغاز کمتر از 1.4 برابر جرم خورشید ما بود، همه چیز را می شد به آسانی توضیح داد. همه ستارگان، از جمله خورشید ما، سرانجام به کوتوله های سفید تبدیل می شدند. اما مسئله اینجاست که جرم برخی از ستارگان بیشتر از این مقدار است. در حدود 2.5 درصد ستارگان آسمان جرمی بیشتر از 1.4 برابر خورشید دارند. این رقم چندان بزرگ به نظر نمی رسد، اما عده ستارگان آسمان به قدری زیاد است که حتی 2.5 درصد آنها عدد بسیار بزرگی است.

ستارگان جهان گروه های بزرگی را تشکیل داده اند که کهکشان نامیده می شوند. در کهکشانی که خورشید ما یکی از ستارگان آن است نزدیک به 120 میلیارد ستاره وجود دارد. هر میلیارد یعنی هزار میلیون. بنابراین، تنها در کهکشان ما نزدیک به 3 میلیارد ستاره وجود دارد که جرم آن ها از حد چاندراشکر بیشتر است. حتی جرم عده کمی از ستارگان این کهکشان 60 تا 70 برابر جرم خورشید است.

در این ستارگان سرانجام چه چیزی روی خواهد داد؟

هنگامی که اخترشناسان به بررسی ستارگانی پرداختند که جرم زیادی دارند، دریافتند که هرچه جرم ستاره بیشتر باشد، عمر آن کوتاهتر و پرآشوب تر است.

هرچه جرم ستاره بیشتر باشد، گرانش آن را بیشتر می فشارد و برای آن که از رمبیدن آن جلوگیری شود، باید داغتر باشد. ستاره هرچه داغ تر باشد، سوخت هیدروژنی خود را سریعتر مصرف می کند. از این رو، هرچه جرم ستاره بیشتر باشد، عمر آن کوتاه تر است.

اندازه های گوناگون ستارگانی که جرم یکسان دارند

ده هزار میلیون سال طول می کشد تا ستاره ای که جرم آن برابر جرم خورشید است همه سوخت هیدروژنی خود را مصرف کند، اما ستاره ای که جرم آن سه برابر جرم خورشید است فقط در مدت 500 میلیون سال همه سوخت خود را مصرف می کند. یکی از سبب های کم بودن عده ستارگانی که جرم آنها بسیار زیاد است همین است. چنین ستارگانی چندان دوام ندارند.

از این گذشته، هرچه جرم ستاره بیشتر باشد، هنگامی که به غول سرخ تبدیل می شود بیشتر منبسط می شود، و وقتی که سوخت آن سرانجام به پایان می رسد، در مدت کوتاهی می رمبد. وقتی که ستاره ای در مدت بسیار کوتاه می رمبد، در جریان عمل منفجر می شود. همه سوخت هیدروژنی خود را که هنوز در لایه های بیرونی تر باقی مانده است، مصرف می کند.
این عمل آنقدر سریع روی می دهد که ستاره صد هزار میلیون بار درخشنده تر از پیش می شود، و ممکن است این درخشندگی چند هفته ای ادامه داشته باشد.

گاهی ستاره که فروغی اندک دارد و به همین سبب بدون تلسکوپ دیده نمی شود، به قدری درخشنده می شود که با چشم معمولی میتوان آن را دید. اخترشناسان، تا پیش از اختراع تلسکوپ، وقتی که چنین اتفاقی می افتاد، تصور می کردندکه ستاره ای جدید در آسمان پدیدار شده است. به همین سبب آن را نُواَختَر می نامیدند که به معنی ستاره جدید است.

برخی از نواختران چندان درخشان نمی شدند. آن ها به این سبب پدید می آمدند که ماده از ستاره ای دیگر در آن ها سقوط می کرد و همین ماده بود که می درخشید. نواختران بسیار درخشان نتیجه انفجار های واقعی ستارگانی هستند که جرم آن ها بسیار زیاد بوده است. چنین نواخترانی را ابرنواختر می نامیدند.

به نظر می رسد که آنچه گفته شد، راه حل مناسبی برای مسئله حد چاندراشکر باشد. وقتی که ستاره ای به ابرنواختر تبدیل می شود، بر اثر انفجار، بیشتر ماده ستاره به فضای بیرون پرتاب می شود، تنها بخش کوچکی از ستاره باقی می ماند که آن هم فشرده می شود و می رمبد.

شاید، هنگامی که ستاره ای با جرم بسیار زیاد منفجر می شود، آن قدر از ماده آن به فضای بیرون پرتاب می شود، که جرم بخشی که می ماند و می رمبد همیشه از حد چانداشکر کمتر است.

اگر چنین باشد، بدان معنی است که همه ی ستارگان، هر قدر هم جرم آن ها زیاد باشد، سرانجام به کوتوله های سفیدی تبدیل می شوند که جرم آن ها چندان زیاد نیست.